Is er iets mis met Nederland?

Nederland heeft relatief veel singles in vergelijking met veel andere landen, vooral binnen Europa.

Volgens cijfers van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) was in 2023 ongeveer 47% van alle huishoudens een eenpersoonshuishouden. Dat betekent niet dat al deze mensen per se single zijn (sommigen hebben bijvoorbeeld een relatie op afstand), maar het is wel een sterke indicatie van het aantal alleenstaanden. Is er dan iets mis met Nederland of de Nederlanders? Laten we eerst even kijken naar de feiten.

Hoe Nederland zich verhoudt tot andere landen:

Nederland: Rond de 47% eenpersoonshuishoudens
Duitsland: Ongeveer 42% (in steden zoals Berlijn zelfs meer dan 50%)
Zweden: Eén van de hoogste aantallen ter wereld — ruim 50% van de huishoudens is eenpersoonshuishouden
Frankrijk: Rond de 36%
Spanje en Italië: Lager percentage, rond de 25-30%, mede door hechte familieculturen en later uit huis gaan van de kinderen

Wat zouden de oorzaken kunnen zijn van dit verschil?

De relatief hoge aantallen alleenstaanden roepen interessante vragen op:

Zijn we in Nederland te comfortabel geraakt met het alleen zijn? Door goede sociale voorzieningen en een hoge levensstandaard is alleen wonen goed te doen. Maar betekent dat ook dat we relaties minder belangrijk zijn gaan vinden?

Is de zoektocht naar ‘de perfecte partner’ doorgeslagen? Sommigen stellen hoge eisen en wachten liever op de ideale match dan een compromis te sluiten.

Spelen technologie en datingapps hier een rol? Ze zouden het makkelijker moeten maken om iemand te vinden, maar leiden ze in de praktijk niet juist tot meer keuzestress en oppervlakkigheid?

Is het een bewuste keuze of eerder een gevolg van omstandigheden? Denk aan een druk leven, een carrière die voorgaat, of simpelweg ‘geen geschikte partner kunnen vinden’.

Welke rol spelen cultuur, opvoeding en hechting? In landen met een sterke familiecultuur zie je vaak dat jongvolwassenen langer thuis blijven wonen en relaties ook eerder aangaan. In Nederland ligt de nadruk meer op zelfstandigheid en individuele ontwikkeling.

En hoe zit het met eenzaamheid? Wordt alleen wonen ook altijd als prettig ervaren, of is het soms een gemaskeerde vorm van sociaal isolement?

Wat zouden de oorzaken kunnen zijn van dit verschil?

Oorzaken voor het hoge aandeel in Nederland:

Hoge mate van individualisering
Economische onafhankelijkheid van vrouwen
Hoge mate van urbanisatie (alleen wonen komt vaker voor in steden)
Goede sociale voorzieningen
Maatschappelijke acceptatie van alleen wonen en single zijn

Conclusie:

Nederland behoort tot de landen met het hoogste percentage alleenwonenden in Europa, en scoort ook wereldwijd hoog. Zweden voert de lijst aan, maar Nederland staat zeker in de top. Wat we hiermee doen, is de vraag. Accepteren we het als een logisch gevolg van moderne keuzes? Of wordt het tijd om opnieuw na te denken over wat ons werkelijk gelukkig maakt?